Hout moet oplossing bieden voor verduurzaming woningbouw

Een nieuw kabinet staat straks voor de opgave een oplossing te bieden voor het woningtekort van ruim 300.000 woningen. De roep om meer te gaan bouwen zwelt aan. Die bouw moet niet alleen snel gebeuren, maar ook voldoen aan nieuwe afspraken die de bouw minder schadelijk dienen te maken voor het milieu.

CO2
Deze opdracht dwingt de bouwsector tot nadenken over hun materiaalgebruik. “Traditionele bouwmaterialen als beton en staal leveren een hoge CO2-uitstoot op,” zegt onderzoeker aan de TU Delft Pablo van der Lugt. Hij pleit al jarenlang voor hout als vervanger van traditionele materialen. “Dat is ook veel beter te hergebruiken dan de gangbare materialen.”

Hout in de bouw
Van der Lugt is gespecialiseerd in het gebruik van natuurlijke materialen in de bouw. Hout kan als een van de oplossingen fungeren om duurzamer te gaan bouwen. Het is een ‘hernieuwbare grondstof’ die goed te recyclen is. “Voor elke gekapte boom, wordt een nieuwe teruggeplaatst. Het hout houdt daarnaast CO2 vast. Een gebouw wordt een koolstofbank. En je vervangt ten slotte een op een het gebruik van beton en staal materialen die veel CO2 uitstoten. Dat zijn drie grote voordelen.” Uit een recent VN-rapport blijkt dat de bouwsector verantwoordelijk is voor 10 procent van de CO2-uitstoot wereldwijd.

MilieuPrestatie Gebouwen (MPG)
In Nederland wordt de norm MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) gebruikt om te berekenen hoe belastend bouwmaterialen zijn voor het milieu. Per 1 juli 2021 wordt de maximale MPG bij nieuwbouw aangescherpt van 1 naar 0,8 om duurzame bouw te stimuleren. Het doel is dit maximum in 2030 naar 0,5 terug te brengen.

Meer dan tweehonderd bij houtbouw betrokken partijen tekenden in december 2020 een manifest om het gebruik van hout in de MPG anders te bepalen. Momenteel neemt deze berekening niet mee dat hout CO2 langdurig opslaat. Dat is oneerlijk, stellen de ondertekenaars. Demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren beloofde de rekenmethode na Kamervragen te gaan onderzoeken. Onderzoeksorganisatie TNO constateerde recent dat de bijdrage van houtbouw aan klimaatverandering de helft minder is, wanneer CO2-opslag in hout wordt meegenomen in de MPG.
Obstakels

Houtbouw
Toch komt houtbouw moeilijk van de grond. Projectontwikkelaars en woningcorporaties geven aan de ontwikkelingen goed in de gaten te houden, maar nog geen grootschalige woningbouwprojecten op de planning te hebben. De Limburgse woningcorporatie Wonen Limburg deed wel al een poging. In september 2020 leverde zij in Weert zestien sociale huurwoningen op die volledig bestaan uit hout.

Dat was niet makkelijk, legt bestuurder van Wonen Limburg Ger Peeters uit. “Je ziet dat houtbouw toch erg onbekend is. Daarnaast is het nog duurder dan traditionele bouw. We moesten opzoek naar medefinanciers.” Van der Lugt herkent die obstakels. Maar de mogelijkheden van grootschalige houtbouw zijn de afgelopen jaren snel verbeterd, zegt hij. “Door technologische ontwikkelingen kan nu veel meer. Op de Zuidas in Amsterdam werken ze aan een houten gebouw van 86 meter hoog. Een paar jaar geleden kon dat simpelweg niet.”

Duurzaam bouwen
Volgens Ger Peeters moet een nieuw kabinet straks niet bang zijn van de traditionele bouw af te stappen. ‘Ik heb hoop dat we de ruimte krijgen om meer te experimenteren’. Van der Lugt is strenger. Om de klimaatdoelstellingen te halen, is veel duurzamer bouwen noodzakelijk. ‘Voer een CO2-taks in op bouwmaterialen en geef het goede voorbeeld. In Frankrijk moeten nieuwe overheidsgebouwen voor de helft uit hout bestaan. Dat kan prima ook in Nederland.’ Lokaal bestaan dergelijke doelstellingen al. Zo wil de metropoolregio Amsterdam dat in 2025 één op de vijf nieuwbouwwoningen van hout worden gebouwd.

Bron: NOS